ΕΔΩ ΑΜΠΕΛΑΚΙΩΤΙΣΣΑ [ΣΕ ΣΥΝΕΧΕΙΑ] - ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ & ΣΗΜΕΡΙΝΑ

ΤΑ ΠΑΛΙΟΚΑΣΤΡΑ ΤΗΣ ΑΜΠΕΛΑΚΙΩΤΙΣΣΑΣ

ΑΝΑΔΗΜΣΙΕΥΣΗ: http://ampelakiotnea.blogspot.gr/2013/11/blog-post.html

 

Γράφει ο Κώστας Γ. Ζωϊτός

[ιδρυτικό μέλος και πρώην πρόεδρος του Ο.ΣΥ.Ν.]

ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗ

Ανατολικά του χωριού, αντικριστά, βρίσκεται ο μεγάλος βράχος «του Αϊ Νικόλα». Εκεί κοντά στην κορφή, είναι φωλιασμένο και το πουρνάρι.

Όταν είμαστε παιδιά, ήταν το ρολόι μας, Τα απογεύματα σαν το βάραγε ο ήλιος, έφτανε η ώρα να σκαρίσουμε τις γίδες.

Πίσω και νότια είναι οροπέδιο με γκρεμισμένα μικρά σπίτια. Πιο πάνω τα ερείπια μιας εκκλησιάς, του Αϊ Νικόλα και κοντά το νεκροταφείο «Αι Πεθαμένος» Αυτά είναι τα «Παλιόκαστρα».

 

Μικροί ακούγαμε τους γέροντες να μας λένε παλιές ιστορίες, γι’ αυτόν τον τόπο:

«… Πριν πολλά χρόνια, εδώ κατοικούσαν ολόκληρες φαμελιές, με πολλά γιδοπρόβατα και όλα τα ζωντανά τους! Είναι περιοχή δύσβατη, απάτητη από παντού. Ηταν τότε, τα χρόνια της πολύχρονης και σκληρής σκλαβιάς. Ερχονταν εδώ, απ’ το χωριό με τις οικογένειες και τα υπάρχοντα τους, αυτοί που δεν άντεχαν …»

Οι διηγήσεις ήταν ατέλειωτες και μιλούσαν με θσυμασμό, για περηφάνεια, λεβεντιά κι’ αντρειοσύνη, για όσους τολμούσαν και τα βάζανε με τους  κατακτητές! Δεν πληρώνανε φόρους! Με επιδρομές στα γύρω χωριά, δεν άφηναν κανέναν να πλησιάσει στον τόπο τους, ζούσαν ελεύθεροι! Παιδιά ακούγαμε αχόρταγα, αργότερα αναρωτιόμαστε πως η προφορική παράδοση κρατάει τόσα χρόνια.

Πολλοί έλεγαν, ότι από το εκεί καραούλι και τον Αι Νικόλα εντοπίστηκε και βρέθηκε η εικόνα της Παναγίας του Μοναστηριού και όχι από το καραούλι, πίσω από το σημερινό νεκροταφείο του χωριού, γιατί εδώ δεν υπήρχαν τσοπάνηδες!

Πέρασαν χρόνια, τα Παλιόκαστρα ρήμαξαν έγιναν ερείπια. Η εκκλησία μακριά από το χωριό καταστράφηκε. Σώθηκαν μέχρι τις μέρες μας από το τέμπλο της, μόνο δύο εικόνες, του Αι Νικόλα και του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου. Αυτές λόγω χρονικής φθοράς, το 1982 εστάλησαν από τον τότε εφημέριο, για συντήρηση στην Αθήνα. Εντάχθηκαν στο σύνολο των εικόνων του ενοριακού και διατηρητέου ναού του Αγίου Νικολάου, επεστράφησαν και τοποθετήθηκαν στο καθολικό της εκκλησίας, ορατές από όλους, περισσότερο για λόγους ασφαλείας.

ΟΙ ΕΞΑΦΑΝΙΣΜΕΝΕΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ

Το 1993 διορίζεται στο χωριό, νέος εφημέριος, για πρώτη φορά στην ιστορία του χωριού ξενοχωρίτης, μη γνωρίζοντας ήθη και έθιμα, ιστορικά στοιχεία. Χωρίς να ενημερώσει ή να συμβουλευθεί κανέναν από τους φορείς του τόπου, Πρόεδρο, Κοινοτικό συμβούλιο, Πολιτιστικούς Συλλόγους, μετέφερε τις δύο εικόνες και μόνο αυτές, από το καθολικό σε άγνωστο σημείο. Σε αναζήτησή τους, παρουσίασε κάποιες άσχετες, του εμπορίου. Απαντάει και γραπτώς: «Δεν έχω άλλες, δεν παρέλαβα τίποτα.»  Μετά από καιρό, με ενόχληση της Μητρόπολης, απαντά προφορικά μέσω αυτής, ότι έχει τις εικόνες που αναζητούνται, αλλά δεν τις παρουσιάζει.

Τον Μάη του 2012, με κάλεσε να δω τις εικόνες, με εντολή καθώς μου είπε της Αρχαιολογίας. Στην αδυναμία μου να αναγνωρίσω, εάν είναι αυτές, ή όχι, τον παρακάλεσα να τις δούνε και άλλοι χωριανοί, διότι δεν μπορώ να πάρω μόνος την ευθύνη. Μου απάντησε,  «έχω την εντολή να τις δεις μόνο εσύ..» Μην μπορώντας να καταλάβω, ποιος έδωσε τέτοια εντολή, αποχώρησα. Με αίτησή μου, τον Ιούνιο του 2012, ενημέρωσα την εφορεία Αρχαιοτήτων Ναυπάκτου, στέλνοντας της και φωτοαντίγραφα για όλες τις μέχρι τώρα σχετικές ενέργειες. 

Τον Σεπτέμβριο 2012, ήλθε στον ναό Αγίου Νικολάου, στην Αμπελακιώτισσα, μια υπάλληλος αρχαιοτήτων, με τον παραπάνω ιερέα, όχι εφημέριο, αλλά τοποτηρητή πλέον του ναού, γιατί έχει μετατεθεί σε άλλη ενορία. Δεν έχω άλλη ενημέρωση.

ΣΚΕΨΕΙΣ – ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ – ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΤΩΡΙΝΑ:

Κατά τη γνώμη μου, το πρόβλημα με τις Εικόνες, δημιουργήθηκε από μια πρόχειρη και επιπόλαια απόφαση για τη μεταφορά τους .

1. Ότι λάθη και να γίνανε, γιατί δεν διορθώνονται με μια κίνηση, απλή και γρήγορη; Δηλαδή να μεταφερθούν οι Εικόνες στο ΚΑΘΟΛΙΚΟ που ήταν τόσα χρόνια πριν, να τις βλέπουν οι χωριανοί, να ησυχάσουν;

2. Γιατί τούτο δεν γίνεται με μια προφορική εντολή της Μητρόπολης Ναυπάκτου, στον υπάλληλό της και υφιστάμενο ιερέα;

 3. Γιατί η Μητρόπολη, αφήνει αδιάφορα να παραμένουν κρυμμένες οι Εικόνες, προσβάλλοντας τους χωριανούς, που θέλουν να τις πάνε όπου ήταν για χρόνια πριν και να είναι νοικοκυραίοι στο σπίτι τους; Ποιους εξυπηρετεί και σε τι, αυτή η αντιπαράθεση;

Δεν μπορώ να φανταστώ, ότι άλλοι λόγοι, τις κρατάνε κρυμμένες… Είναι υποχρέωση όλων μας και καθήκον ιερό να παραδώσουμε στις νέες γενιές, τουλάχιστον ότι παραλάβαμε. Αυτές οι Εικόνες είναι ένα κομμάτι της Ιστορίας του χωριού, της κληρονομιάς μας, ας μην αφήσουμε να χαθούνε!

Αλήθεια, που είναι οι υπεύθυνοι χωριανοί, ο σύλλογος στην Ναύπακτο, ο πρόεδρος, όλοι μας και τι κάνουμε μπροστά στη διάλυση του χωριού που έρχεται;;; Παντού επικρατεί φόβος… φόβος…. Τι φταίει;;; Ποια είναι η ρίζα του κακού;;; Αν ψάξουμε  ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ΑΛΛΑ ΕΝΩΜΕΝΟΙ  θα το βρούμε….

Με το  «… δεν ξέρω τίποτε…»,  «…δεν θυμάμαι τίποτε…»,  «εμένα μην με ανακατεύεις…», «…εγώ θα βγάλω το φίδι από την τρύπα..»,  «… εγώ φοβάμαι…»,  με αυτά και άλλα δεν γίνεται τίποτε! Και να τα αποτελέσματα..

ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ

Το παραπάνω άρθρο, το έστειλα τον Νοέμβριο του 2012 στον Πολιτιστικό Σύλλογο του χωριού στην Ναύπακτο, να το δημοσιεύσει στην τοπική εφημερίδα «ΑΜΠΕΛΑΚΙΩΤΙΣΣΑ». Μου ανακοίνωσαν, στο τηλέφωνο, ότι το Συμβούλιο απέρριψε την πρότασή μου, διότι θίγω πρόσωπα. Λυπήθηκα πολύ γιατί δεν έπρεπε να σκεφτούν, ότι εγώ θα ζητούσα κάτι που ήταν λάθος! Το κείμενο έχει υπογραφή, άρα ευθύνη. Δεν ανέφερα κανέναν. Το περιεχόμενο ήταν γνωστό, για τους πολλούς τουλάχιστον, από το 2011!

Ο Σύλλογος γνώριζε το πρόβλημα από την πρώτη μέρα.  Ηταν δικό του θέμα, καθαρά πολιτιστικό του χωριού, που τα συμφέροντα αυτός πρέπει να εκπροσωπεί. Γιατί αδιαφόρησε τόσα χρόνια και ακόμη αδιαφορεί;

Αυτό με λυπεί περισσότερο και δεν φρόντισα να τους υποχρεώσω, να δημοσιεύσουν το κείμενο μου, αποδεικνύοντας τους, ότι πήραν απόφαση λάθος και απλώς στέρησαν τους χωριανούς μας, από το να μάθουν κάτι από την ιστορία τους!!