ΠΑΝΗΓΥΡΙΖΕΙ Η ΠΡΟΣΤΑΤΙΔΑ ΜΑΣ ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΝΑΥΠΑΚΤΙΩΤΙΣΣΑ
Επιμέλεια Γιάννη Πορφύρη, προέδρου Αιτ/νων Αχαίας "ΑΓΙΟΣ ΚΟΣΜΑΣ Ο ΑΙΤΩΛΟΣ" |
Την Κυριακή 6 Οκτωβρίου, όπως κάθε χρόνο, τελείται με ιδιαίτερη
λαμπρότητα και κατάνυξη η Ιερή Πανήγυρη της Παναγίας της Ναυπακτιωτίσσης, στο μοναστήρι
Μεταμορφώσεως.
Θα τελεστούν, Ορθρος, Αρτοκλασία, Πανηγυρική Θεία Λειτουργία και
θα ακολουθήσει ιερή λιτάνευση της Εικόνας της Παναγίας της Ναυπακτιωτισσης, στον
περικαλλή ομώνυμο Ναό της.
Οι αδελφοί μοναχοί της μοναστικής Αδελφότητος, το Διοικ. Συμβούλιο
και τα μέλη του Συλλόγου "Αδελφότης Παναγία η Ναυπακτιώτισσα", προσκαλούν
όλους τους ευλαβείς χριστιανούς να συμμετάσχουν στις πανηγυρικές αυτές λατρευτικές
αυτές εκδηλώσεις, προς τιμή της Υπεραγίας Δέσποινας Θεοτόκου.
ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ
Η Παναγία Ναυπακτιώτισσα γνωστή και ως Παναγία της Ναυπάκτου ή
Madonna di Lepanto είναι εικόνα της Παναγίας και ναός στενά συνδεδεμένος με την
ιστορία της Ναυπάκτου, πιθανόν ήδη από τον 5ο αιώνα μ.Χ.
Η Περγαμηνή του
Παλέρμο
Η υπόθεση της
Παναγίας της Ναυπάκτου συνδέεται αναπόσπαστα με την ιστορική βυζαντινή
περγαμηνή που φυλάσσεται στο Παλέρμο της Σικελίας και συγκεκριμένα στο αρχείο της Regia
Cappella Palatina (Κρατικό Μουσείο τού Παρεκκλησίου τού Παλατιού). Η περγαμηνή αυτή αποτελεί αντίγραφο τού
καταστατικού θρησκευτικής αδελφότητας τού ια΄αι, πού εδραστηριοποιείτο στην
περιοχή των Θηβών και με κέντρο τιμής και προσκύνησης την εικόνα της « Υπεραγίας
Θεοτόκου της Ναυπακτιτίσσης» που
φυλασσόταν στη Μονή των
Ναυπακτιτισσών. Η περγαμηνή κατά πάσα πιθανότητα βρέθηκε στο Παλέρμο
έπειτα και εξ' αιτίας της επιδρομής των Νορμανδών στην πόλη των Θηβών το 1147.
Η θρησκευτική Αδελφότητα της Παναγίας της Ναυπακτιωτίσσης
Σύμφωνα με τη
μαρτυρία του καταστατικού, η αδελφότητα ιδρύθηκε το 1048 μ.Χ (6556 από κτίσεως
κόσμου). Το καταστατικό υπογράφουν 19 κληρικοί και 30 λαϊκοί μεταξύ των οποίων
και γυναίκες. Οι σκοποί της αδελφότητας είναι κυρίως πνευματικού χαρακτήρα.
Δεσπόζει η μορφή και η τιμή της Θεοτόκου και της εικόνας της. Κάθε μήνα η
Παναγία περιφερόταν στα σπίτια των μελών και ετιμάτο με ιερές τελετουργίες. Επίσης
η αδελφότητα αφιέρωνε τις προσευχές της στην υγεία των μελών της και στην εν
γένει καλή κατάστασή τους εδώ αλλά και πέραν του τάφου.
Αδελφότης Παναγία η Ναυπακτιώτισσα εν ΝΑΥΠΑΚΤΩ.
Ο σύλλογός μας,
- γράφει ο Πρόεδρος της κ. Γεώργιος Ιω. Κουβέλης, επίτιμος Εισαγγελέας
Εφετών - αποτελεί συνέχεια και αναβίωση ιστορικού ομώνυμου Σωματείου του
11ου αιώνος μΧ. Το καλοκαίρι του 1998 ιδρύσαμε με άλλους συμπολίτες μου,
κληρικούς και λαϊκούς, νέο Σωματείο, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με την
ονομασία «Αδελφότης Παναγία η Ναυπακτιώτισσα», του οποίου από της ιδρύσεώς του
μέχρι σήμερα, έχω την τιμή να είμαι εκλεγμένος, ως Πρόεδρος.
Το καταστατικό
του Συλλόγου μας, στο προοίμιο του οποίου περιλαμβάνεται ολόκληρο το
καταστατικό του ομωνύμου Συλλόγου, με την ως άνω ονομασία, εγκρίθηκε με την
315/ 11-11-1998 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Μεσολογγίου και έχει
καταχωρηθεί στα βιβλία αναγνωρισμένων σωματείων, με αριθμό 27/1998.
Έκτοτε λειτουργεί νόμιμα, σύμφωνα με το Σύνταγμα και τους Νόμους του
Κράτους.
Στις 25
Αυγούστου 2002, σε προσκυνηματική εκδρομή, όπου επισκεφθήκαμε την Κάτω
Ιταλία και Σικελία, στο Παλέρμο, είχαμε την ευκαιρία με την βοήθεια και
παρουσίαση του Ιταλού ελογιμότατου π. Ροζάριο Σκονιαμίλιο, δομινικανού και
καθηγητού πανεπιστημίου στη Ρώμη, να μας επιδειχθεί η ως άνω περίφημη
Περγαμηνή και να προσκυνήσουμε και την εικόνα της Παναγίας Ναυπακτιωτίσσης, που
είναι ζωγραφισμένη στο άνω μέρος της, ως προμετωπίδα στο καταστατικό που
ακολουθεί.
Κύριος
καταστατικός σκοπός του Συλλόγου μας, είναι η αποπεράτωση του μεγαλοπρεπούς και
περικαλλούς Ναού, αφιερωμένου στην Παναγία Ναυπακτιώτισσα, την Υπεραγία
Θεοτόκο, που αποτελεί το Καθολικό της Ιεράς Μονής Μεταμορφώσεως Σωτήρος,
στη Σκάλα Δήμου Ναυπακτίας. Ως γνωστό, η Παναγία Ναυπακτιώτισσα, υπήρξε στο
παρελθόν και πολιούχος – προστάτης της πόλεως Ναυπάκτου.
Επί πλέον,
σήμερα, στους σκοπούς του Συλλόγου μας, περιλαμβάνονται και η ηθική
και οικονομική ενίσχυση, της Αδελφότητος της Ιεράς Μονής Μεταμορφώσεως του
Σωτήρος καθώς και η γενικότερη στήριξη και προστασία του Καθηγουμένου και των αδελφών,
που φιλοξενούνται στην Ιερά Μονή.
Το Σωματείο
μας, εκτός από την παρούσα ιστοσελίδα, εκδίδει ανά τρίμηνο περιοδικό, με την
ονομασία «Παναγία η Ναυπακτιώτισσα». Σε κάθε τεύχος περιλαμβάνεται επίκαιρο
άρθρο του προέδρου, ανακοινώσεις και πληροφορίες σχετικά με τις δραστηριότητες
του Συλλόγου μας.
Με τα έσοδα
από τις συνδρομές των μελών μας, καθώς και με τα ποσά που συγκεντρώνονται από
δωρεές διαφόρων φίλων και χριστιανών δωρητών, έχουμε μέχρι σήμερα ενισχύσει
σημαντικά το έργο των οικοδομικών και άλλων εργασιών, για την αποπεράτωση του
μεγαλοπρεπούς Ναού της Υπεραγίας Θεοτόκου της Ναυπακτιωτίσσης και ελπίζουμε
σύντομα να λειτουργηθούμε μέσα στον ιερό αυτό χώρο. Ήδη επισκέπτες προσκυνητές
και φίλοι, που φτάνουν στην Ιερά Μονή, θαυμάζουν τον ωραιότατο
μεγαλοπρεπή Ναό της Παναγίας μας της Ναυπακτιωτίσσης.
Συνεχίζουμε να
προσφέρουμε, κατά το δυνατόν ηθική και οικονομική ενίσχυση στην πασίγνωστη και
δυναμική Αδελφότητα της Ιεράς Μονής Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Ναυπάκτου, την
οποία ήδη πολλοί Έλληνες και μη, έχουν περιβάλλει με ιδιαίτερη εκτίμηση και
αγάπη, για το συνεχές και σπουδαίο ιεραποστολικό, κοινωνικό, πνευματικό και
φιλανθρωπικό έργο που επιτελεί στην ευρύτερη περιοχή. Και καταλήγει ο σεβαστός
πρόεδρος:
Από τη θέση
αυτή, ειλικρινά σας ευχαριστώ όλους, για την μέχρι σήμερα συμπαράστασή σας και
σας παρακαλώ μη μας ξεχνάτε, ώστε το κατά δύναμη να συνεχίζετε να
ενισχύετε το Σύλλογό μας στην προσπάθεια που καταβάλλει με κάθε νόμιμο
μέσο, για την προβολή και την τιμή της εικόνος και της ιστορίας της
Παναγίας Ναυπακτιωτίσσης αλλά και για την αποπεράτωση του Ιερού Ναού της.
Ο ναός και η λατρεία της Παναγίας στη Ναύπακτο
Η Ναύπακτος
από παλαιοτάτων χρόνων ως ιστορική πόλη, είχε κέντρο της την τιμή της
Πανυμνήτου Θεοτόκου, ευρύτερα γνωστής ως Ναυπακτιωτίσσης, στον ομώνυμο
μητροπολιτικό της ναό. Πιθανόν ο ναός χρονολογείται από τον 5ο αι. Το
προσκύνημα αυτό ήταν φημισμένο στα χρόνια της βυζαντινής αυτοκρατορίας και της
φραγκοκρατίας και απολάμβανε προνόμια και δωρεές από βασιλείς και αυτοκράτορες
όπως μας διασώζει ο λόγιος Μητροπολίτης Ναυπάκτου Ιωάννης Απόκαυκος (1217μ.χ). Σ´ αυτούς
εντάσσονται οι αυτοκράτορες Αλέξιος Α΄ Κομνηνός(1081-1118) και Μιχαήλ Α΄ Κομνηνός(1143-1180).
Σε Χρυσόβουλο του Θεοδώρου Αγγέλου Κομνηνού Δούκα, Δεσπότη
της Ηπείρου, που εξεδόθη το Μάιο του 1228, κατόπιν αιτήσεως του Αποκαύκου,
αναφέρεται η απόφασή του να βοηθήσει το μητροπολιτικό ναό της Ναυπάκτου ως
αφιέρωσή του στην προστάτιδα της πόλης Θεοτόκο.
Από τις
ιστορικές και τις αρχαιολογικές μαρτυρίες, συμπεραίνουμε ότι στην πόλη της
Ναυπάκτου από την εποχή της Εικονομαχίας και μετά - ίσως και από την
παλαιοχριστιανική περίοδο - η τιμή και η λατρεία της Θεοτόκου ήταν συνεχής και
αδιάσπαστη. Η ζωή της πόλης φαίνεται ότι συνδέθηκε αδιάσπαστα με την λατρεία
της κατά την βυζαντινή περίοδο αλλά και ότι η πόλη της Ναυπάκτου αποτέλεσε ένα
από τα σπουδαιότερα κέντρα λατρείας της μέσα στην αυτοκρατορία. Η μεταφορά της
λατρείας με τη ιδιαίτερη προσωνυμία της Ναυπακτιώτισσας στη μεσοβυζαντινή Θήβα
αποδεικνύει την αίγλη και την επέκταση της λατρείας της.
Η Παναγία της Ναυπάκτου και η ιστορική Ναυμαχία της Ναυπάκτου
Η Ναύπακτος
για συνολικά πάνω από 100 χρόνια απετέλεσε ενετική κτήση. Οι Βενετοί εξωράισαν την πόλη και την οχύρωσαν διότι ήταν γι'
αυτούς σημαντικός σταθμός και λιμάνι στην σπουδαία εμπορική και λοιπή
δραστηριότητά τους εντός της Μεσογείου. Το πόσο σπουδαία ήταν η πόλη γι' αυτούς
το μαρτυρεί και η ενετική ονομασία της πόλης: Lepanto, πού προέρχεται από τη
λαϊκή ονομασία της, δηλ. Έπαχτος. Κοντά στ' άλλα οι Βενετοί ήλθαν σε επαφή και
με την ιδιαίτερη τιμή της Παναγίας στην πόλη. Η Παναγία της Ναυπάκτου έγινε
έτσι γνωστή στην Ιταλία αλλά και σε όλη την καθολική Ευρώπη ως Madonna di
Lepanto.
Όταν πλέον
ήλθε ο καιρός για την περιβόητη Ναυμαχία της Ναυπάκτου, ο Πάπας Πίος Ε΄ διέταξε για
πρώτη φορά την χρήση τού ροζαρίου ή ροδαρίου με την παράκληση στην Παναγία να δώσει τη
νίκη στους συνασπισμένους χριστιανούς εναντίον των Τούρκων, οι οποίοι μέχρι
τότε ήταν αήττητοι στη θάλασσα. Όταν ανέλπιστα ήλθε η νίκη, αποδόθηκε στην
επέμβαση της Παναγίας. Η Παναγία της Ναυπάκτου έκτοτε στη Δύση ονομάστηκε Santa Maria del Rozario ή Madonna di Lepanto del Rozario. Ο Πάπας όρισε την 7η Οκτωβρίου
ως ημέρα εορτής της Παναγίας της Ναυπάκτου για ολόκληρη τη χριστιανική Δύση. Η
Nαυμαχία της Ναυπάκτου ενέπνευσε πλήθος καλλιτεχνών μεταξύ των οποίων οι
μεγάλοι Τισιανός, Βιτσεντίνο και Δομήνικος Θεοτοκόπουλος. Σε πολλούς
παρόμοιους πίνακες εικονίζεται η Παναγία να ευλογεί και να δίνει τη νίκη στους
χριστιανούς. Ο Piemonte Chilardi έγραψε ότι, όχι η ανδρεία, ούτε τα όπλα,
ούτε οι ηγέτες, αλλά η Παναγία έδωσε τη νίκη. Το ίδιο έγραψε και η Ενετική
Δημοκρατία στο Palazzo Ducale: Non virtus, non arma, non duces, sed Maria
Rozarii vit ores nos feces.
ΠΗΓΕΣ:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου